Rehabilitacja i fizjoterapia: jakie wymogi lokalowe musi spełnić fizjoterapeuta, gdy chce założyć gabinet

Pomieszczenia przeznaczone na gabinet fizjoterapeutyczny muszą spełniać surowe wymagania sanitarne i lokalowe. Ze względu na ich specyfikę i przeznaczenie, powinny charakteryzować się najwyższym poziomem higieny. Generalnie pomieszczenia podmiotu leczniczego muszą spełniać ogólne wymogi prawne, takie jak dla wszystkich obiektów budowlanych (przede wszystkim zawarte w Prawie budowlanym) i w przepisach wykonawczych wydanych na jego podstawie, a ponadto specyficzne wymogi dla pomieszczeń podmiotu leczniczego.

W świetle ustawy o działalności leczniczej jednym z niezbędnych warunków jej założenia i prowadzenie jest dysponowanie przez podmiot leczniczy odpowiednimi pomieszczeniami. Pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą powinny odpowiadać wymaganiom odpowiednim do rodzaju wykonywanej działalności leczniczej oraz zakresu udzielanych świadczeń zdrowotnych. Wymagania te dotyczą przede wszystkim warunków:

• ogólnoprzestrzennych,
• sanitarnych,
• instalacyjnych.

Wymogi dotyczące standardów lokalowych dotyczących gabinetu rehabilitacji określono w rozporządzeniu ministra zdrowia w sprawie wymagań, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą (przede wszystkim w załączniku 6 - Szczegółowe wymagania, jakim powinny odpowiadać pomieszczenia i urządzenia zakładu rehabilitacji leczniczej). NFZ nie przewiduje własnych wymogów dotyczących standardu gabinetu fizjoterapii. W wytycznych NFZ często odwołuje się do wymagań lokalowych, które i tak weryfikowane są na etapie samej rejestracji gabinetu fizjoterapii w rejestrze podmiotu wykonującego działalność leczniczą. Wymogi NFZ (wydawane w formie zarządzeń prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia) są powtórzeniem wymogów, które i tak musi spełnić gabinet fizjoterapii.

Zgodnie z tym załącznikiem pomieszczenia przeznaczone do rehabilitacji leczniczej zlokalizuj w sposób zapewniający dostęp osobom niepełnosprawnym, w tym poruszającym się na wózkach inwalidzkich. Sala kinezyterapii powinna stanowić odrębne pomieszczenie. Urządzenia wykorzystywane do zabiegów fizykoterapeutycznych zlokalizuj w sposób zapewniający intymność pacjenta podczas zabiegów fizykoterapeutycznych. Diatermie krótkofalowe i mikrofalowe oraz urządzenia do laseroterapii zainstaluj w oddzielnych pomieszczeniach (boksach) zgodnie z polskimi normami. W zakładzie rehabilitacji leczniczej pomieszczenia higieniczno-sanitarne wyposaż dodatkowo w natrysk, w tym co najmniej jedno dostosuj dla osób niepełnosprawnych, w tym poruszających się na wózkach inwalidzkich.

W obiekcie powinieneś wydzielić pomieszczenia, gdzie świadczone będą usługi, pomieszczenia/miejsca do spożywania posiłków przez personel oraz szatnie/miejsca wyposażone w szafki do higienicznego przechowywania odzieży własnej i ochronnej pracowników zatrudnionych w zakładzie, jak i poczekalnię z miejscem wydzielonym, przeznaczonym na odzież wierzchnią klientów. Dodatkowo w placówkach zapewnij możliwość korzystania z węzła sanitarnego dla klientów i personelu (może to być węzeł wspólny). Pomieszczenia higieniczno-sanitarne muszą być wyposażone w miskę ustępową oraz umywalkę z ciepłą i zimną bieżącą wodą.

W zakładach rehabilitacji leczniczej lub obiektach prowadzonych przez podmioty lecznicze – co najmniej jedno pomieszczenie higieniczno-sanitarne dostosuj do potrzeb osób niepełnosprawnych (w tym poruszających się na wózkach inwalidzkich). W lokalach wydziel miejsce na przechowywanie środków i sprzętów do sprzątania. Zadbaj, aby wszystkie pomieszczenia pobytu ludzi były odpowiednio wentylowane oraz miały dostęp oświetlenia naturalnego i sztucznego.

Przy wszystkich punktach wodnych musi być ciepła i zimna bieżąca woda. Pomieszczenia, w których wykonywane są zabiegi lub badania wyposaż się w co najmniej jedną umywalkę z baterią z ciepłą i zimną bieżącą wodą. Pomieszczenia, w których wykonywane są badania lub zabiegi przy użyciu narzędzi i sprzętu wielorazowego użycia, niezależnie od umywalek, wyposaż się w zlew z ciepłą i zimną bieżącą wodą.

Podłogi, ściany, meble i sprzęty w zakładzie pokryj materiałem gładkim, łatwym do utrzymania w czystości. Urządzenia muszą mieć atesty (certyfikaty, świadectwa dopuszczenia do użytkowania).

W placówkach, w których są sale ćwiczeń, masażu wodnego lub sauny wydziel szatnie męskie i damskie oraz pomieszczenia higieniczno-sanitarne wyposażone w toaletę, umywalkę oraz natrysk, pomieszczenie do wypoczynku dla osób korzystających z usług tego zakładu.

Pomieszczenia i wyposażenie utrzymuj w dobrym stanie sanitarno-porządkowym i sanitarno-technicznym.

Placówki prowadzone przed podmiot leczniczy dostosuj do potrzeb osób niepełnosprawnych (w tym poruszających się na wózkach inwalidzkich). Sala usług kinezyterapii powinna stanowić wyodrębnione pomieszczenie. Urządzenia służące do wykonywania zabiegów fizykoterapeutycznych zlokalizuj w sposób zapewniający intymność pacjenta. Diatermie krótkofalowe i mikrofalowe, jak i urządzenia laseroterapii instaluj w oddzielnych pomieszczeniach (boksach) zgodnie z polskimi normami. W obiektach wprowadź zakaz palenia wyrobów tytoniowych i przestrzegaj go.

1. Pomieszczenia podmiotu wykonującego działalność leczniczą lokalizuje się w samodzielnym budynku albo w zespole budynków.

2. Dopuszcza się lokalizowanie pomieszczeń podmiotu wykonującego działalność leczniczą w budynku o innym przeznaczeniu, pod warunkiem całkowitego wyodrębnienia ambulatorium - od innych pomieszczeń budynku wykorzystywanych do innych celów, z wyłączeniem węzłów komunikacji pionowej i poziomej w tym budynku, wspólnych dla wszystkich użytkowników, niebędących komunikacją wewnętrzną tego przedsiębiorstwa.

3. Dopuszcza się lokalizowanie pomieszczenia, w którym jest wykonywana praktyka zawodowa w lokalu mieszkalnym, pod warunkiem zapewnienia wyodrębnienia tego pomieszczenia od pomieszczeń innych użytkowników lokalu.

4. Dopuszcza się lokalizowanie poniżej poziomu terenu urządzonego przy budynku pomieszczeń, o charakterze diagnostycznym, terapeutycznym, magazynowym i o funkcjach pomocniczych, przeznaczonych na pobyt ludzi, pod warunkiem uzyskania zgody właściwego państwowego wojewódzkiego inspektora sanitarnego.

5. Kształt i powierzchnia pomieszczeń podmiotu wykonującego działalność leczniczą umożliwiają prawidłowe rozmieszczenie, zainstalowanie i użytkowanie urządzeń, aparatury i sprzętu, stanowiących jego niezbędne funkcjonalne wyposażenie.

1. Pomieszczenia przeznaczone do rehabilitacji leczniczej lokalizuje się w sposób zapewniający dostęp osobom niepełnosprawnym, w tym poruszającym się na wózkach inwalidzkich.

2. Sala kinezyterapii stanowi odrębne pomieszczenie.

3. Gabinet masażu powinien stanowić odrębne pomieszczenie (jeżeli świadczenie jest realizowane).

4. Urządzenia wykorzystywane do zabiegów fizykoterapeutycznych lokalizuje się w sposób zapewniający intymność pacjenta podczas zabiegów fizykoterapeutycznych.

5. Diatermie krótkofalowe i mikrofalowe oraz urządzenia do laseroterapii są instalowane w oddzielnych pomieszczeniach (boksach) zgodnie z polskimi normami.

6. W węzłach sanitarnych dla świadczeniobiorców znajdują się poręcze i uchwyty.

7. W zakładzie rehabilitacji leczniczej znajdują się pomieszczenia higieniczno-sanitarne wyposażone dodatkowo w natrysk, w tym co najmniej jedno przystosowane dla osób niepełnosprawnych, zwłaszcza poruszających się na wózkach inwalidzkich.

8. W obiekcie znajduje się co najmniej jedno pomieszczenie higieniczno-sanitarne dla świadczeniobiorców, dostosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnością ruchową.

9. W budynkach wielokondygnacyjnych znajduje się dźwig lub inne urządzenie techniczne (z wyjątkiem schodołazów), umożliwiające wjazd świadczeniobiorcom z niepełnosprawnością ruchową, w tym poruszającym się na wózkach inwalidzkich, tylko wtedy, gdy świadczenia są udzielane na kondygnacji innej niż parter.

10. Czas pracy gabinetu, zakładu rehabilitacji lub fizjoterapii: gabinet, zakład rehabilitacji lub fizjoterapii jest czynny co najmniej 5 dni w tygodniu, nie krócej niż 5 godzin dziennie bez przerwy, w tym co najmniej 2 dni w przedziale czasowym od godz. 13.00 do godz. 18.00.

W pomieszczeniach podmiotów wykonujących działalność leczniczą wydziela się:

• co najmniej jedno pomieszczenie lub miejsca do składowania bielizny czystej;
• co najmniej jedno pomieszczenie lub miejsca do składowania bielizny brudnej;
• co najmniej jedno pomieszczenie lub miejsce na odpady.

W pomieszczeniu, z wyjątkiem pomieszczenia, w którym wykonywana jest praktyka zawodowa, w którym znajdują się wydzielone miejsca do składowania bielizny czystej, nie mogą znajdować się wydzielone miejsca do składowania bielizny brudnej oraz miejsce na odpady.

Meble w pomieszczeniach gabinetu rehabilitacji umożliwiają ich mycie oraz dezynfekcję (nie dotyczy to mebli w pomieszczeniach administracyjnych i socjalnych).

1. Podłogi wykonuje się z materiałów umożliwiających ich mycie i dezynfekcję (nie dotyczy pomieszczeń administracyjnych i socjalnych).

2. Połączenie ścian z podłogami jest wykonane w sposób umożliwiający jego mycie i dezynfekcję (nie dotyczy pomieszczeń administracyjnych i socjalnych).

3. Pomieszczenia i urządzenia wymagające utrzymania aseptyki i wyposażenie tych pomieszczeń powinny umożliwiać ich mycie i dezynfekcję.

4. Szerokość drzwi w pomieszczeniach, przez które odbywa się ruch pacjentów na łóżkach, umożliwia ten ruch.

1. W pokojach łóżkowych zapewnia się bezpośredni dostęp światła dziennego.

2. W przypadku nadmiernego naświetlenia pokoi łóżkowych instaluje się w nich urządzenia przeciwsłoneczne.

Pomieszczenia, w których są wykonywane badania lub zabiegi (nie dotyczy ćwiczeń), wyposaża się w:

• co najmniej jedną umywalkę z baterią z ciepłą i zimną wodą;
• dozownik z mydłem w płynie;
• dozownik ze środkiem dezynfekcyjnym;
• pojemnik z ręcznikami jednorazowego użycia i pojemnik na zużyte ręczniki.
• pomieszczenia, w których są wykonywane badania lub zabiegi przy użyciu narzędzi i sprzętu wielokrotnego użycia, niezależnie od umywalek, wyposaża się w zlew z baterią - chyba że stanowiska mycia rąk personelu oraz narzędzi i sprzętu wielokrotnego użycia są zorganizowane w oddzielnym pomieszczeniu, do którego narzędzia i sprzęt są przenoszone w szczelnych pojemnikach oraz w przypadku gdy mycie i sterylizacja są przeprowadzane w innym podmiocie.
• instalacje i urządzenia wentylacji mechanicznej i klimatyzacji podlegają okresowemu przeglądowi, czyszczeniu lub dezynfekcji, lub wymianie elementów instalacji zgodnie z zaleceniami producenta, nie rzadziej niż co 12 miesięcy, a dokonanie czynności wymaga udokumentowania.